از چهار سال بدین سو مردم بامیان در اثر خشکسالی های دوامدار، بیکاری، بی توجهی دولت به آنها و پایین بودن سطح کیفیت آموزش و پرورش، دست به مهاجرت های دسته جمعی و پراکنده به شهرهای بزرگ یا کشورهای خارج زده اند.
با وجود اینکه بامیان یکی از ولایت های امن کشور به‌حساب می‌رود، باید در بخش توسعه و انکشاف در این ولایت کارهای اساسی و ساختاری صورت می گرفت؛ ولی تاکنون در این زمینه کاری که بتواند نیازهای اولیه مردم این ولایت را مرفوع سازد صورت نگرفته است.
به تازگی گزارش‌ها از ولسوالی‌های یکاولنگ و ورس بامیان می‌رساند که در بعضی روستاهای این دو ولسوالی، مردم به مهاجرت های دسته جمعی متوسل شده اند و حتا گفته می‌شود که بعضی قریه ها خالی از سکنه شده اند.
عبدالهادی هادی؛ مدیر قریه‌جات ولسوالی یکاولنگ در این باره به خبرگزاری جمهور می‌گوید:”در سال‌های گذشته مهاجرت های دسته جمعی صورت گرفته است و حتا ما قریه‌جاتی داریم که مکتب های شان بنا بر نبود شاگردان از دوره لیسه به متوسطه و ابتداییه سقوط کرده است، به دلیل اینکه مردم از آن قریه‌جات به سبب خشکسالی مهاجرت نموده اند.”
وی می افزاید که دلیل عمده و اساسی دیگری که مردم بامیان دست به مهاجرت می زنند، سطح پایین کیفیت آموزش و پرورش در این ولایت است، به‌طور نمونه در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، تعداد کمی از دانش آموزان این ولایت به دانشگاه ها راه پیدا کردند؛ بنابرهمین دلیل مردم کوشش می‌کنند به شهرها مهاجرت نمایند؛ تا فرزندان شان در مکاتب درست درس بخوانند و به دانشگاه‌های معتبر راه پیدا کنند.
به گفته مدیر قریه‌جات یکاولنگ، آنها همه‌ساله لیست مکمل خسارت‌های ناشی از خشکسالی و آفات طبیعی را به مقام های محلی می فرستند؛ ولی آنها تاکنون در این زمینه هیچ نوع کمکی نکرده اند.
وی می افزاید:”سال‌های گذشته خوب بود که یک هیات روان می‌کردند؛ ولی در سال جاری هیات هم روان نکرده اند.”
هادی می‌گوید مردم بامیان در اثر خشکسالی های پی در پی، نبود شغل، پایین بودن سطح کیفیت درسی در مکاتب و عدم توجه دولت به خواست های اساسی آنها دست به مهاجرت می زنند؛ زیرا وقتی مردم نتوانند مشکلات اقتصادی و اجتماعی شان‌را مرفوع سازند، طبیعی است که دست به مهاجرت می زنند.
به گفته وی، مناطق سری قول، دره علی، سیاه دره و کنک ها از جمله مناطق ولسوالی یکاولنگ است که از ناحیه خشکسالی آسیب دیده و ساکنان آن، دست به مهاجرت زده اند.
او می افزاید:”مردم بامیان و مخصوصا یکاولنگی‌ها شغل زراعت و مالداری دارند؛ ولی هردو این پیشه‌ها در حال حاضر رو به سقوط است و اگر دولت در این زمینه‌ها توجه لازم نکند، مردم با مشکلات فراوانی مواجه خواهند شد و دست به مهاجرت های گسترده خواهند زد.”
در همین حال، مولوی محمد یوسف محمدی؛ عضو شورای ولایتی بامیان در گفتگو با جمهور، مهاجرت های دسته جمعی را در این ولایت تایید می‌کند و می‌گوید:”ولسوالی های سیغان و ورس در این ولایت از ناحیه خشکسالی در این سال‌های پسین متضرر شده است و تاکنون در این مناطق، کدام کمک اساسی صورت نگرفته است.”
او می افزاید که دولت محلی بامیان با یک هیات بزرگ که در آن بزرگان قومی، والی، وکلای شورای ولایتی و نمایندگان بامیان در پارلمان شامل بودند، مشکلات مردم بامیان را به دولت مرکزی و به هر اداره به طور جداگانه رسانده است؛ ولی دولت مرکزی در این زمینه همکاری لازم را نکرده است.
او هشدار می‌دهد که اگر دولت مرکزی در قسمت مشکلات مردم بامیان به صورت عاجل رسیدگی نکند، امسال در این ولایت احتمال دارد که فاجعه انسانی رخ دهد و آنگاه مسئولیت به‌دوش حکومت مرکزی خواهد بود.
همچنین محمد واحدی بهشتی؛ دیگر عضو شورای ولایتی بامیان نیز به خبرگزاری جمهور می‌گوید:”مردم بامیان را خشکسالی، بیکاری و نبود شغل درست رنج می‌دهد؛ ولی دولت‌داران افغانستان هیچ توجهی به‌حال این مردم ندارند.”
او می افزاید:”خشکسالی در ولسوالی های ورس، یکاولنگ و پنجاب وجود دارد و مردم نتوانسته اند از زراعت شان محصول درستی بردارند.
او علاوه می‌کند که دولت محلی بامیان طی درخواست های متعدد از دولت مرکزی در این زمینه طالب کمک شده است؛ اما دولت مرکزی تاکنون در این زمینه کمک قابل ملاحظه‌ای نکرده است.
اما رضا رفعت؛ رئیس مبارزه با حوادث طبیعی بامیان در این زمینه به خبرگزاری جمهور می‌گوید:”مهاجرت هایی در بخش های مختلف بامیان مثلا یکاولنگ، ورس و پنجاب وجود داشته است؛ ولی این مهاجرت ها به شکل گسترده و تکان‌دهنده نبوده است.”
او می افزاید که در ولسوالی ورس در قریه های تکاب شهر، قوم بلال، تخت و سایر قریه های دیگر تعدادی از مردم به عوامل مختلف مانند خشکسالی، نبود کار و… دست به مهاجرت زده اند.
این مسئول دولتی همچنین می‌گوید:”در سال‌های گذشته ارقام و احصاییه‌هایی از بی‌جاشدگان در دست داشتیم؛ ولی در سال جاری چنین ارقامی تاکنون در دست نداریم.”
به گفته رفعت در سال‌های گذشته دولت محلی بامیان در مناطقی که از ناحیه حوادث طبیعی صدمه دیده اند، کمک های اولیه را انجام داده است و به بسیاری از مشکلات مردم بامیان رسیدگی صورت گرفته مانند ساختن بندهای آب، پروژه های کوچک انکشافی و ده ها نمونه دیگر؛ ولی دولت محلی بامیان بودجه کافی در دست ندارد که تمام مشکلات مردم این ولایت را به صورت اساسی مرفوع بسازد.
او تاکید می‌کند که دولت محلی بامیان مشکلات مردم بامیان را یک به یک محاسبه نموده و به دولت مرکزی تسلیم کرده است، تا به آن رسیدگی شود؛ ولی دولت مرکزی تاکنون در این زمینه هیچ‌گونه کمک لازم را انجام نداده است؛ کمکی که بتواند مشکلات اساسی و دایمی مردم را حل سازد.
به گفته رئیس مبارزه با حوادث بامیان، دولت محلی در مناطق خشک‌سالی‌زده مانند ورس، سیغان و پنجاب کمک هایی را در سال های گذشته انجام داده است و همین‌طور در ولسوالی کهمرد که سال گذشته از ناحیه سیلاب صدمه دیده بود، مواد اولیه توزیع نمود که این خود توجه دولت محلی بامیان را به مردم این ولایت می‌رساند.
او می افزاید دولت محلی بامیان در نظر دارد که یک سروی کامل را از بی‌جاشدگان بامیان تهیه نماید و علت مهاجرت های آنها را جویا شود و بعدا در مورد آن تصمیم درستی اتخاذ نماید؛ تا مردم بامیان از شر این مصیبت خلاصی یابند.
گفتنی است که مردم بامیان بارها مشکلات شان‌را چه برای دولت محلی و چه برای دولت مرکزی مطرح نموده اند؛ ولی دولت افغانستان تاکنون در این زمینه اقدامی که بتواند مشکلات این مردم را به صورت دایمی رفع کند؛ روی دست نگرفته است.
منبع: خبرگزاری جمهور