محمدضیا حسینی
غزنی در چند سال اخیر در رسانه‌های داخلی و خارجی تیتر اخبار جنگی و حادثه‌ای شده است. روزی نیست که این ولایت یک خبر با موضوع قتل، انتحار، انفجار ماین کنار‌جاده و حمله تروریستی را در رسانه‌ای نداشته باشد.
غزنی برای مردم بیرون از غزنی ولایت جنگ، قتل و خونریزی معرفی شده است، اما این سرزمین علم‌دوست و شهر عرفان که در کتاب‌های قدیم از آن به عروس‌البلاد، شهر اولیا و مرکز علم و عرفان یاد شده است، علاوه بر این‌که افتخارات علمی و فرهنگی زیادی در عصر غزنویان داشته است و از آن رو امروز غزنی به عنوان مرکز فرهنگی کشورهای جهان اسلام در سال ۲۰۱۳ لقب گرفته است، سرزمینی طلاخیز و پر از گنج‌های مادی نیز می‌باشد.
معدن‌شناسان، کوه‌های سر به فلک کشیده زنخان این ولایت را سرمایه خوبی برای کشور گفته‌اند و معدن گچ ولسوالی ناهور غزنی نیز یکی از معادن غنی گچ در کشور است که فعلا عده‌ای به شکل غیرقانونی و غیرحرفه‌ای آن را به جاهای دیگر انتقال می‌دهند.
قاضی صاحب شاه، وکیل مردم ناهور در شورای ولایتی غزنی می‌گوید: «خاک ناهور طلاخیز است، معدن گچ سرشار که می‌تواند نیازمندی تمام کشور را رفع نماید در این ولسوالی موقعیت دارد. سایر معادن مثل معدن لیتیم و ذغال سنگ، سنگ مرمر و المینیوم در ولسوالی ناهور وجود دارد و کوه‌های سر به فلک کشیده سیمنت در این ولسوالی موجود است. قرار اطلاعاتی که از طرف پی‌آر‌تی به ولایت داده شده است، ارزش ذخایر موجود در ولسوالی ناهور با نفت عربستان سعودی برابر است.» وی از مقامات عالی دولت خواهان توجه جدی نسبت به این معادن می‌باشد.
اما آقای محمد صافی اکبری، وکیل مردم ناهور در شورای ولایتی غزنی باور دارد که از این معادن بیشتر از دولت و مردم، طالبان استفاده می‌کنند. وی می‌گوید: «از معادن سیاریک و پلاتی میدان وردک طالبان استفاده می‌کنند، معدن گچ سیاریک ولسوالی ناهور یکی از معادن بسیار باکیفیت نسبت به گچ وارداتی خارجی دارد.»
آقای اکبری اضافه می‌کند چند ماه می‌شود این معدن مورد استفاده طالبان قرار دارد و ایشان از هر موتر گچ استخراج شده از معدن متذکره مبلغ ۲۵۰۰ افغانی مالیات می‌گیرند و رسما تیکت به نام عمارت اسلامی به موتردارانی که به طرف کابل می‌روند، می‌دهند.
این وکیل شورای ولایتی غزنی می‌گوید: «گرچه دولت از کشف معادن زیاد در افغانستان خبر می‌دهد ولی بر معادنی که فعلا استخراج غیرقانونی از آن‌ها صورت می‌گیرد کنترول ندارد. مثال آن معدن گچ ولسوالی ناهور است که سه سال قبل دولت معدن گچ سیاریک را به قرارداد داده بود ولی به خاطر حضور طالبان در منطقه، قراردادی نتوانست از معدن گچ استفاده کند، بالاخره موجب فسخ قرارداد شد. مدت یک و نیم سال است که هیچ شرکت و یا شخصی حاضر به قرارداد گچ این معدن نشده است. به خاطر آن که دولت در نزدیکی این معدن کدام پوسته امنیتی برای نگهداری آن ندارد و طالبان سالانه با پولی که از این معدن به دست می‌آورند خود را روز به روز تقویت می‌کنند. ما از مقامات عالی دولت می‌خواهیم که نسبت به این معادن توجه جدی نمایند.»
یکی از معادن باارزش دیگر غزنی معدن زرکشان است. این معدن در کوه‌های بین ولسوالی‌های جاغوری، گیلان و مقر واقع شده است.
عبدالولی خانزاده، وکیل مردم گیلان در شورای ولایتی می‌گوید: «کوه زرکشان بین ولسوالی گیلان و مقر و قسمتی از آن به ولسوالی جاغوری وصل است. این معدن در دوره امیرعبدالرحمن خان عواید زیادی برای دولت وقت داشته است اما تقریبا چهار دهه می‌شود که از کوه متذکره نظارت و مشاهده صورت نگرفته است و گمان می‌رود که از طرف یک عده اشخاص قاچاق می‌شود. اگر دولت مرکزی در حصه تصمیم نگیرد، ضربه قوی اقتصادی برای کشور خواهد بود.»
آقای علی دریاب صالحی، وکیل مردم جاغوری در شورای ولایتی می‌گوید: «منطقه زرکشان از طرف شرق به ولسوالی مقر و از طرف جنوب به ولسوالی گیلان و از طرف غرب به ولسوالی جاغوری متصل است. زرکشان چنانچه که از نامش پیداست دارای منابع خوب فلزات قیمتی از جمله نقره می‌باشد، که در سال‌های حکومت ظاهرشاه و جمهوری داودخان توسط متخصصین روسی از سال‌های ۱۳۴۰ الی ختم جمهوری داودخان، از ساحات وسیع منطقه زرکشان ـ از کوه‌های زرکشان شروع الی ختم کوه‌های منطقه نیزار (الغزار) منطقه ناوه ولسوالی جاغوری ـ سمپل‌گیری شد و برای تجزیه به لابراتوارها فرستاده شد. اما اکنون به خاطر سه دهه جنگ مناطق متذکره به حالت خود باقی مانده است. امیدواریم مقامات ذی‌صلاح دولت افغانستان توجه جدی نموده و منطقه را مورد بررسی قرار دهند.»
غزنی در چند سال اخیر یکی از ناامن‌ترین ولایات کشور محسوب شده است. این نا‌امنی‌ها سبب شده است که هیچ توجهی به معادن نهفته در دل این سرزمین صورت نگیرد. خواستیم در این‌باره نظر آمریت معادن غزنی را نیز با خود داشته باشیم ولی موفق نشدیم.
هشت صبح