
هادی غفاری Dec 9, 2010
شهر بامیان: نبود داکتر زن در ولایت دایکندى،مردم بخصوص زنان را با مشکل جدى مواجه ساخته وباعث مرگ آنان میگردد.
نمایندگان مردم میگویند که شمار زیادى زنان، به علت دوربودن قریه ها از مراکز صحى و ضعیف بودن عرضۀ خدمات صحى رنج میبرند.
به گفتۀ آنها، زنانى وجود دارند که به علت ضعف اقتصاد و صعب العبور بودن راه ها، نمى توانند غرض تداوى به سایر ولایات بروند.
این نمایندگان، مشکل عمده را در نبود داکتر متخصص زن دانسته، تصریح میکنند که این امر باعث گردیده که زنان، مریضى هاى نسایى طاقت فرسا را تحمل نمایند.
طاهره مرادى عضو شوراى ولایتى دایکندى میگوید که او ۱۲زن را مى شناسد که بخاطر نبود جراح زن، با همان درد و رنج سپرى میکنند.
وى که باشندۀ ولسوالى خدیر است، به آژانس خبرى پژواک گفت پنج زن دیگرى که مشکل نسایى دارند، در یکماه اخیر از ولسوالى خدیر، به نیلى (مرکز دایکندى) جهت تداوى آمده اند؛اما داکتر زن وجود ندارد و خانواده هاى شان اجازه ندادند که نزد داکتر مرد، عملیات شوند و خودشان نیز حاضر نیستند که داکتر مرد، آنها را عملیات کند.
خانم مرادى افزود: “خودم شخصاً تکلیف نسایى دارم؛ اما نمى خواهم که در نزد داکتر مرد عملیات شوم.”
این عضو شوراى ولایتى علاوه کرد که در سراسر دایکندى چنین مشکلى وجود دارد، راه ها صعب العبور و رفتن به کابل و یا ولایات دیگر براى زنان مریض، هزینۀ زیاد بر میدارد.
نامبرده اضافه کرد که خانم ها در زمان حاملگى، با مشکل بیشتر مواجه میشوند؛ قریه هاى شان دوردست و صعب العبور بوده و به کلینیک صحى رسیدگى کرده نمى توانند. اگر رسیدگى هم شود، قابله وجود ندارد؛ طبیعى است که اگر تداوى نشوند، تلف میگردند.
طاهره مرادى، تیم صحت عامۀ دایکندى را ضعیف دانست و گفت که این تیم تا حال نتوانسته آمار مرگ ومیر زنان را درج نماید.
این درحالیست که وزارت صحت عامه، دو سال قبل گفته بود که روزانه ۷۰۰ طفل در سراسر کشور از اثر امراض قابل وقایه، جان میدهند و درهر بیست دقیقه، یک مادر درهنگام ولادت و دوران حاملگى از بین میرود؛ اما مقامات وزارت میگویند که حالا این رقم به علت خدمات بیشتر صحى، کاهش یافته است.
مشکلات صحى به حدى جدى است که مردم ولایات دایکندى و بامیان میگویند برخى مناطقى وجود دارد که آنها در زمستان، زنان حامله را در سبد و چهارپایى، به مراکز صحى انتقال میدهند و شمارى از آنها در راه تلف میشوند.
خانم مرادى از وزارت صحت خواست که اگر در بخشهاى دیگر صحى توجه نمى کند، اقلاً در بخش صحت زنان و داکتران زن، توجه نماید.
حسین علی منتظری رئیس شورای ولایتی دایکندی نیز خدمات صحی ارائه شده را ضعیف و بى کیفیت خوانده، گفت که این خدمات از طرف شبکه انکشافی باخترBDN ، از مدت چهار سال به اینسو عرضه میشود.
منتظری افزود: “باید بگویم که این موسسه نه خدمات صحی ارائه میتواند ونه وزارت صحت قرارداد صحی دایکندى را به موسسۀ دیگر میدهد تا مشکلات صحى مردم حل گردد.”
داکتر محمد امین عضو ریاست صحت عامۀ دایکندى پذیرفت که مشکل عمده، در نبود داکتر متخصص زن بوده؛ اما گفت که موسسۀBDN ، آنچه در قرارداد گفته شده، به آن عمل نمى کند، حال آنکه مطابق قرارداد، موظف است که علاوه بر سایر خدمات صحى، داکتران زن را نیز بگمارد.
نامبرده افزود که آنها در سراسر دایکندى۱۵ نرس و قابله دارند؛ اما داکتر متخصص زن ندارند.
در دایکندى یک شفاخانه درشهر نیلى، دو شفاخانه در ولسوالى هاى کیتى و میرامور، و همچنین ۱۳مرکز صحى اساسى، ۸ مرکز جامع و ۱۵ مرکز سیار در باقی مناطق این ولایت فعالیت دارد.
همچنان مژگان مصطفوی معین وزارت زنان در سفری که هفتۀ گذشته به دایکندی داشت، گفت فقط یک داکتر زن تاجکستانى به این ولایت آمده بود، که آنهم این ولایت را ترک کرده است.
همچنان قربانعلی ارزگانی والی دایکندی، عرضۀ خدمات صحی را ناکافی دانسته، گفت که وزارت صحت عامه با مؤسسۀ دیگرى قرارداد نماید تا داکتر زن، توظیف کند و خدمات صحى بیشتر شود.
اما غلام علی محب یار مدیر شبکۀ انکشافى باخترBDN دردایکندی میگوید که اظهارات والى و سایرین، نظریات شخصى خود شان بوده و این موسسه تاحدودى که توان دارد، کار مى کند.
وى به پژواک گفت که خدمات صحی در دایکندى، به قدر توان موسسه ارائه می گردد و به مشکلات صحی رسیدگی لازم صورت گرفته است.
محب یار در مورد اینکه آنها چه خدماتى را ارائه کرده و چرا داکتران زن را طبق قرارداد توظیف نمى کنند؟ از پاسخ دادن خوددارى نمود.
اما سال گذشته مسوولان این موسسه گفته بودند که چون دایکندى ولایت دوردست است، داکتران زن به آنجا نمى روند و با معاش کمى که مطابق نورم وزارت صحت عامه است، کار نمى کنند؛ به همین لحاظ با مشکل داکتر زن مواجه اند.
دایکندی تا سال ۱۳۸۳ یکى از ولسوالى هاى ولایت ارزگان بود، که بعداً به حیث یک ولایت مرکزى ارتقاء یافت؛ این ولایت نظر به آمار احصائیه دایکندی، سه صد وهشتاد هزارنفر نفوس دارد.
مشکلات صحی در دایکندی، درحالی تبارز داده میشود که دوسال قبل ریحانه آزاد یک عضو شورای ولایتی، موضوع محرومیت صحی را، با کای آیده نماینده قبلی سرمنشی ملل متحد در افغانستان مطرح نموده و گفته بود که عملیات جراحی در دایکندى، با هریکین وچراغ دستی صورت میگیرد.
از سوى دیگر، ثریا دلیل سرپرست وزارت صحت عامه میگوید که تا پنج سال آینده، ۹۵ درصد مردم به خدمات صحى دسترسى پیدا خواهند کرد.
وى که دیروز در ختم ورکشاپ دو روزه جهت انکشاف پلان هاى ستراتیژیک پنج سالۀ وزارت در کابل، سخن میگفت یادآورشد که تا پنجسال آینده، در مرگ و میرمادران و اطفال، ۵۰ درصد کاهش به وجود خواهد آمد.
به گفتۀ دلیل، تا پنج سال آینده ۴۵۰ مرکز صحى درسراسر کشور نیز اعمار خواهد شد.
مهدی امینی
ای بیرار!
ولایت محروم وفراموش شده ی دایکندی چه دارد که داکتر زن هم داشته باشد؟ حاضرنیستند حتی مواد غذایی به دایکندی برسد شما می گویید داکتر زن ندارد. دولت از ساخته شدن سرک دایکندی توسط موسسات خارجی وحشت دارد و هر روز مانع جدیدی ایجاد می کند تا سرک این مردم ساخته نشود و از گرسنگی بمیرند شما می گویید داکتر زند ندارد!!